Dostępność maszyn a OEE – wszystko, co musisz wiedzieć

OEE, czyli Overall Equipment Effectiveness, to jeden z ważniejszych wskaźników w firmach produkcyjnych. Wpływa na niego wiele czynników, w tym również dostępność maszyn. Jak dokładnie wpływ ten wygląda i co zrobić, aby OEE był na wysokim poziomie? Serdecznie zapraszamy do lektury i poznania szczegółowych informacji.

Spis treści

• Czym jest wskaźnik OEE w kontekście dostępności maszyn?
• Czym jest dostępność maszyn?
• Co zrobić, aby zwiększyć dostępność maszyn?
• MES a OEE – o czym trzeba pamiętać?
• Jak jeszcze poprawić OEE?
• Dostępność maszyn i OEE, a koncepcja Lean
• Dostępność maszyn a OEE- Podsumowanie

Czym jest wskaźnik OEE w kontekście dostępności maszyn?

Wskaźnik OEE (ang. Overall Equipment Effectiveness) stanowi o ogólnej efektywności maszyn wykorzystywanych podczas procesów produkcyjnych. Wyraża się go procentowo, dlatego im wyższa wartość OEE, tym większa efektywność produkcji. W idealnym świecie wartość OEE na poziomie 100% oznaczałaby, że przedsiębiorstwo w doskonały sposób wykorzystuje swoje zasoby, maszyny nie generują awarii, a wyroby spełniają określone standardy jakości.

Jednak realne OEE nie osiąga takich wartości i poziom 85 proc. przez wielu menedżerów postrzegana jako „złoty standard”, do którego chcą oni dążyć. W praktyce wiele zależy jednak od sektora, w którym działa firma. Może się bowiem okazać, że nawet wskaźnik na poziomie 60 proc. będzie satysfakcjonujący w wymagającej branży.

Jednym z czynników, który wpływa na OEE jest właśnie dostępność maszyn, choć przy obliczaniu współczynnika bierze pod uwagę także wydajność i jakość produkcji. Dzięki analizie OEE i jego składników można identyfikować obszary, które wymagają optymalizacji, oraz podejmować działania naprawcze w celu zwiększenia wydajności i rentowności produkcji. Tak, aby firma była konkurencyjna na współczesnym, wymagającym rynku.

Czym jest dostępność maszyn?

Dostępność maszyn rozumie się jako rzeczywisty czas ich działania w stosunku do planowanego czasu pracy. Oznacza to, że jeśli dane urządzenie nie pracuje, to automatycznie zmniejszona jest jego dostępność. Stąd też tak istotne znaczenie ma eliminowanie wszelkich przestojów i awarii. Kluczowe jest też zadbanie o trzy inne kluczowe aspekty takie jak:

• dobry stan techniczny urządzeń tak, aby uniknąć awarii, prowadzenia prac długich oraz skomplikowanych serwisowych i napraw, albo prowadzić kalendarz maszyn aby planować je w taki sposób, aby nie kolidowało to z procesami produkcyjnymi,
• prawidłowe planowanie, w czym pomagają nowoczesne systemy do zarządzania produkcją monitorujące różne wskaźniki i organizujące procesy tak, aby działały one możliwie jak najbardziej sprawnie,
• dostępność do materiałów, aby przepływ towarów w fabryce był efektywny. Pomaga w tym m.in. odpowiedni system magazynowy, który będzie katalogował produkty, identyfikował je i lokalizował. Znaczenie ma jednak również system logistyki zaopatrzenia, dzięki któremu tworzy się zamówienia na podstawie aktualnej dostępności produktów oraz zapotrzebowania z zamówień sprzedażowych.

Powyższe kryteria pokazują, że trudno o optymalizację tego czynnika bez nowoczesnych systemów ułatwiających organizację i planowanie działań w fabryce.

Co zrobić, aby zwiększyć dostępność maszyn?

Pierwszym krokiem jest zebranie wszystkich niezbędnych danych. Stworzony do tego celu system będzie pobierał dane z maszyn, które następnie pozwolą uzyskać informacje na temat tego, jakie są wąskie gardła w procesach oraz na jakich polach istnieje możliwość optymalizacji. Pozwolą też znaleźć odpowiedź na pytanie, jaka jest aktualna dostępność maszyn i tym samym OEE.

Dla wielu firm istotną rolę odgrywa wskaźnik TEEP określający całkowitą wydajność sprzętu. W jego zakres także wchodzi OEE, ale także OOE, czyli Overall Operations Effectiveness. Ten drugi jest procentowym wskaźnikiem, który określa ogólną efektywność procesu. Mierzy tym samym wydajność w stosunku do całkowitego czasu, gdy maszyna była dostępna do działania.

Mając powyższe wskaźniki, można określić plan działania i wdrożyć takie rozwiązania, które zwiększą dostępność maszyn i tym samym poprawią OEE. Kluczem znowu jest odpowiedni system zarządzania produkcją, który będzie potrafił wcześnie informować o awarii tak, aby informacja dotarła w możliwie jak najkrótszym czasie do osób odpowiedzialnych. Dodatkowo w optymalny sposób zaplanuje prace serwisowe, aby nie wpływały one negatywnie na pracę maszyn i ich dostępność.

Z naszego bloga dowiesz się także, czym jest logistyka produkcji oraz w jaki sposób można poprawić jej wydajność, na czym z pewnością zyskają wszystkie procesy w firmie.

MES a OEE – o czym trzeba pamiętać?

Załóżmy, że nasza firma ma system MES i monitoruje swój wskaźnik OEE, a wciąż osiąga słabe wyniki w tym zakresie. Co może być tego przyczyną?

Przede wszystkim MES niedopasowany do potrzeb przedsiębiorstwa, działający w przestarzały i nieefektywny sposób. Przykładem są rozwiązania, które bazują na modelu kaskadowym, w przypadku którego fazy procesów następują po sobie. Jest to rozwiązanie schematyczne i nie bierze się w nim pod uwagę elastyczności. Dodatkowo – jeśli w procesie zostanie wykrywa anomalia – to nie pozwoli on na szybkie wdrożenie niezbędnej korekty.

Starsze systemy często też nie przesyłają informacji o usterkach i problemach od razu. Jest to ogromna bariera mogąca prowadzić do późnego wykrywania awarii i tym samym bardzo dużych opóźnień. Nie wystarczy więc po prostu posiadać MES, gdyż taki system musi być dopasowany do typu produkcji, nowoczesny i elastyczny, aby dawać dostęp do miarodajnych danych. Takich, które pozwolą na sprawną optymalizację.

Sprawdź, kiedy wdrożyć nowe oprogramowanie MES w swojej firmie i jakie czynniki wziąć pod uwagę przy jego wyborze.

Jak jeszcze poprawić OEE?

Dostępność maszyn to czynnik, który można traktować osobno, ale i mieć na uwadze również pozostałe dwa z nich. Jeśli bowiem dostępność będzie wysoka, natomiast wydajność oraz jakość niska, to również OEE będzie odbiegał od oczekiwań. Dlatego też w procesie optymalizacji trzeba pamiętać o wielu dodatkowych czynnikach, które pozwolą usprawnić działania. Te kroki to:

• tworzenie nowych, łatwych do zrozumienia i interpretacji instrukcji obsługi maszyn,
• określenie odpowiedniego schematu komunikacji pracowników, który ułatwi szybkie przekazywanie informacji,
• skrócenie czasu trwania przezbrojeń,
• modyfikacja sposobu detekcji wad,
• regularne doszkalanie pracowników,
• optymalizacja harmonogramu realizacji przeglądów maszyn,
• chęć stałego doskonalenia procesów, zgodnie z metodologią Lean.

Dostępność maszyn i OEE, a koncepcja Lean

OEE jest takim wskaźnikiem, w przypadku którego trudno o ideał. Również z tego powodu tak ważne jest to, aby w firmie istniała kultura ciągłego doskonalenia i dążenia do coraz lepszych wyników. Pomaga w tym m.in. Lean Manufacturing, czyli zarządzania prowadzącego do poprawy jakości produktów oraz procesów, a także eliminowania marnotrawstwa. Lean Manufacturing bazuje jednak na różnego rodzaju mniejszych koncepcjach, które można wdrożyć w firmie bez zmiany jej dotychczasowej filozofii działania.

Przykładem jest Kaizen, czyli kontynuacyjna strategia doskonalenia poprzez systematyczne wprowadzanie drobnych zmian i usprawnień. Głównym celem jest w tym przypadku skrócenie czasu wykonywania procesu i podniesienie jakości. Kluczową zasadą jest także zaangażowanie pracowników na wszystkich szczeblach organizacji. Ten proces myślowy jest obecny na każdym etapie produkcji i reprezentuje alternatywę dla tradycyjnego podejścia do masowego wytwórstwa. Celem Kaizen jest bowiem redukcja kosztów oraz ulepszanie warunków pracy na stanowiskach roboczych. Narzędzie to można wdrożyć jednak również w kontekście dostępności maszyn.

Przykładowo poprzez eliminację marnotrawstwa i zoptymalizowanie procesów, można zmniejszyć liczbę awarii maszyn, skracając nieplanowane przestoje i zwiększając dostępność. Ponadto zaangażowanie pracowników w proces Kaizen będzie prowadzić do lepszego nadzoru nad stanem technicznym maszyn i bardziej skutecznych działań zapobiegawczych.

Ważną koncepcją z zakresu Lean może być także SMED. Metoda ta wyznacza cel, jakim jest skrócenie czasu przezbrojenia maszyny tak, aby trwało ono do maksymalnie 10 minut. Również powstała ona na bazie Lean i w ogromnym stopniu może oddziaływać na parametr dostępności maszyn i jego poprawę.

Chcesz dowiedzieć się więcej o najpopularniejszych technikach z zakresu Lean, dzięki którym zoptymalizujesz działanie swojej firmy? Sprawdź również, na czym polega Gemba Walk i w jaki sposób może zyskać na nim Twoje przedsiębiorstwo.

Dostępność maszyn a OEE- Podsumowanie

Dostępność maszyn to jak widać kluczowy parametr w mierzeniu OEE. Można ją poprawić na wiele różnych sposobów, choć w praktyce kluczowe znaczenie mają obecnie nowoczesne technologie, takie jak systemy optymalizacji procesów produkcyjnych. To właśnie dzięki nim możliwe jest znalezienie obszarów do poprawy, dzięki którym OEE wzrośnie, a firma zyska. Skontaktuj się z nami, aby dowiedzieć się więcej o takich rozwiązaniach.